Dzieci, które przechodzą przez chemioterapię, różnie reagują na aplikowane substancje. Cytostatyki, pomimo przynoszenia niewątpliwych korzyści w walce z nowotworami, powodują też wiele działań ubocznych i niepożądanych. Szkodliwe działanie leków a odpowiedź organizmu są ze sobą powiązane: reakcje ogólnoustrojowe mogą powodować zmiany miejscowe; z kolei np. stany zapalne ograniczone pierwotnie do niewielkiego obszaru, mogą z czasem ulegać rozprzestrzenieniu. Swoistym „barometrem” odpowiedzi organizmu na stosowane chemioterapeutyki jest wnętrze jamy ustnej.

Cytostatyki mogą powodować uszkodzenia:

• nabłonka śluzówki wnętrza jamy ustnej – może on zanikać, ulegać ścieńczeniu, reagować większą wrażliwością na urazy i działanie czynników mechanicznych lub chemicznych; mogą pojawiać się zmiany rumieniowe i owrzodzenia;

• w działaniu układu odpornościowego, co odbija się na zwiększonej podatności na zakażenia bakteryjne, wirusowe lub grzybicze;

• ślinianek – pojawiają się problemy z wydzielaniem śliny i z jej składem;

• spowodowane wymiotami, które pojawiają się jako jeden z pierwszych objawów stosowania tych leków – szkliwo ulega osłabieniu, a śluzówkę mogą pokryć nadżerki z powodu działania kwasów żołądkowych.

Przed podjęciem leczenia cytostatykami trzeba:

• wykonać zdjęcie pantomograficzne;

• przeprowadzić dokładne badanie wnętrza jamy ustnej;

• usunąć wszelkie stany zapalne w buzi, wyleczyć chore zęby i przyzębie;

• przeprowadzić konieczne zabiegi chirurgii szczękowej tak, by rany były jak najmniejsze, a gojenie następowało szybko;

• najlepiej odstawić na czas leczenia aparat ortodontyczny;

• wdrożyć zasady bezwzględnej i prawidłowej dbałości o higienę jamy ustnej.

Kiedy w czasie leczenia pojawią się drażniące zmiany w jamie ustnej, dziecko niechętnie je i pije – niedobory płynów oraz substancji odżywczych są groźne dla osłabionego organizmu. W czasie leczenia oraz po jego zakończeniu konieczna jest wnikliwa kontrola stanu wnętrza buzi dziecka.

Źródło: Opracowanie własne