Wolne rodniki są wysoce reaktywnymi cząstkami, które na swojej najbardziej zewnętrznej orbicie mają jeden lub więcej wolnych elektronów. Poszukując możliwości uzupełnienia brakujących elektronów reagują z cząsteczkami, które znajdują się w ich najbliższym otoczeniu. Mogą w ten sposób doprowadzić do wielu szkód, między innymi do rozerwania błon komórkowych i uszkodzeń DNA.

Wolne rodniki mogą powstawać m.in. w warunkach ponownego ukrwienia tkanek po ich wcześniejszym niedotlenieniu. Niedokrwienie może z kolei być rezultatem nadmiernego ucisku na naczynie krwionośne, do czego doprowadzić może nieprawidłowa okluzja lub bruksizm.

Dopóki w tkankach jest wystarczająca ilość antyutleniaczy, dopóty wolne rodniki nie mogą uszkadzać struktur biologicznych. Jeśli antyoksydantów w organizmie jest mniej niż wolnych rodników, te drugie zaczynają niszczyć komórki, kwas hialuronowy, białka, tłuszcze, węglowodany, prowadząc do pogorszenia jakości płynu maziowego w stawie i uszkodzenia chrząstki włóknistej w stawie skroniowo-żuchwowym.

Profilaktyka tego typu uszkodzeń opiera się na dwóch filarach:

• odpowiedniej diecie bogatej w dużą ilość antyutleniaczy;

• leczeniu bruksizmu lub nieprawidłowej okluzji, czyli źródeł nadmiernego obciążenia, a w konsekwencji – możliwego niedokrwienia tkanek.