Czasem leczenie chorób jamy ustnej lub dysfunkcji aparatu żującego wymaga pobytu w szpitalu. Warto zatem znać prawa pacjentów, by tam, gdzie przywrócone ma być zdrowie, nie czuć się zagubionym i traktowanym po macoszemu. Świadczenia stomatologiczne lub medyczne, które refunduje fundusz zdrowia, powinny być udzielane zgodnie z obowiązującym prawem, czyli bezpłatnie; lub - jeśli nie wchodzą w skład koszyka świadczeń refundowanych - za odpowiednią odpłatnością, o czym pacjent powinien zostać poinformowany przez lekarza prowadzącego.

Pacjent wybierający się do szpitala powinien pamiętać, że:

• nie ma już w Polsce rejonizacji – mając skierowanie można się leczyć w dowolnie wybranej placówce w kraju, która ma podpisaną umowę z NFZ; należy tylko dowiedzieć się, jak długi jest czas oczekiwania na przyjęcie i dopełnić formalności rejestracyjnych;

• w przypadku planowanej operacji wszystkie niezbędne badania diagnostyczne powinien wykonać szpital (w praktyce obowiązek ten często przerzuca się na pacjenta), placówka powinna zapewnić też choremu to, co jest potrzebne do terapii;

• jeśli jest ubezpieczony, a schorzenia narządu ruchu uniemożliwiają mu korzystanie ze środków transportu publicznego lub konieczne jest natychmiastowe leczenie albo przewiezienie do innej placówki, by zachować ciągłość leczenia - ma prawo do darmowego transportu (w tym lotniczego) tam i z powrotem.

W czasie pobytu w szpitalu:

• pacjent ma prawo do informacji – pełne prawo przysługuje pacjentowi, który ukończył 16 lat: można pytać o wszystko, co związane jest z chorobą, terapią, badaniami i ordynowanymi lekami; obowiązkiem lekarza jest przekazywanie informacji w sposób zrozumiały dla pacjenta; chory ma prawo wskazać osobę/osoby uprawnione do uzyskiwania informacji o stanie jego zdrowia lub zastrzec, że nie wolno o tym informować nikogo;

• chory ma prawo do poszanowania intymności i godności, szczególnie podczas udzielania mu pomocy lub wykonywania zabiegów; jeśli wyrazi na to zgodę - podczas badania mogą asystować mu bliscy albo pracownicy szpitala prowadzący procedurę medyczną; prawo poszanowania godności i intymności dotyczy także pacjentów w stanie termalnym – umierający mają prawo do kontaktu z bliskimi, spokoju i zabiegów oraz leków uśmierzających ból i inne cierpienia;

• dokumentacja medyczna pacjenta musi podlegać ochronie – prawo do jej wglądu ma jedynie pacjent, a po jego śmierci – osoba, którą chory upoważnił do tego za życia;

• jeśli nieujawnienie prawdy nie zagraża zdrowiu lub życiu chorego, personel medyczny ma obowiązek zachowania tajemnicy odnośnie stanu zdrowia pacjenta (dotyczy to również czasu po śmierci chorego); pacjent może jednak wyrazić zgodę na ujawnienie tych informacji;

• pacjent ma prawo do wyrażenia zgody na zabiegi i badania – formalnie nazywa się to zgodą na udzielanie świadczeń medycznych; zanim pacjent wyrazi zgodę, musi być on poinformowany przez personel o wszelkich aspektach związanych z proponowanym leczeniem, w tym o celach, skutkach ubocznych lub zagrożeniach;

• świadczenia medyczne powinny być udzielane zgodnie z obowiązującą wiedzą medyczną, wszystkie decyzje związane z terapią powinny być podejmowane w sposób obiektywny, bezstronnie i z poszanowaniem woli pacjenta;

• pacjent ma prawo odmówić zgody na wykonanie badania lub zabiegu; ma też prawo – jeśli ogarniają go wątpliwości odnośnie decyzji podejmowanych przez pielęgniarkę czy lekarza - żądać zwołania konsylium lub wyrażenia opinii przez innego specjalistę;

• chory ma prawo do kontaktu osobistego, telefonicznego czy pisemnego z bliskimi, a w razie pogorszenia się stanu zdrowia czy w sytuacji zagrożenia życia – szpital musi na prośbę pacjenta zapewnić mu kontakt z duchownym jego wyznania.

Źródło: „Zdrowie”