Bakterie, które znajdują się w płytce nazębnej, mogą doprowadzić do zakażenia tkanki dziąseł, która w odpowiedzi na to stanie się tkliwa zaczerwieniona i opuchnięta. W miarę, jak zakażenie będzie rozprzestrzeniać się przez dziąsła ku głębiej położonym strukturom przyzębia, stan zapalny zacznie obejmować również tkanki w obszarze sąsiadującym z korzeniem zęba. Doprowadzi to do zniszczenia struktur, dzięki którym dziąsło przylega do zęba, co ostatecznie doprowadzi do wytworzenia pomiędzy zębem a dziąsłem szczeliny. W miejscu tym wytworzy się patologiczna kieszonka przyzębna. Stanowi ona doskonałą niszę do namnażania się bakterii.

Aby walczyć z kolonizacją tego obszaru przez bakterie, układ immunologiczny wysyła białe krwinki. Efektem ich interwencji jest tworzenie się ropy. Gromadząca się w obszarze kieszonki przyzębnej ropa zaczyna z czasem tworzyć ropień.

Warto wspomnieć, że ropnie przyzębia mogą również powstawać jako niepożądane konsekwencje niektórych zabiegów stomatologicznych. W takiej sytuacji nawet bez zapalenia przyzębia może wystąpić uszkodzenie dziąseł, które ostatecznie doprowadzi do powstania ropnia przyzębia.

Niezależnie jednak od przyczyn powstania ropnia w jamie ustnej, zmiana ta zawsze jest stanem wymagającym niezwłocznego kontaktu z dentystą i podjęcia leczenia.