Ponad 90% nowotworów w jamie ustnej ma charakter płaskonabłonkowy. Komórki stają się złośliwe w wieloetapowym procesie, a powszechnie występującymi stanami przednowotworowymi, które stanowią swoiste sygnały alarmowe dla lekarza i pacjenta, są leukoplakia i erytroplakia. Te zmiany przedrakowe można zdiagnozować podczas rutynowej wizyty u dentysty. W razie ich zauważenia stomatolog zleci wykonanie badań dodatkowych i konsultację ze specjalistą onkologiem.

Regularne kontrole u stomatologa są bardzo istotne, ponieważ szybkość diagnozowania w przypadku raka jamy ustnej ma kluczowe znaczenie dla wyleczenia tego szybko postępującego i trudnego w leczeniu nowotworu. Pacjent z zaawansowanym rakiem jamy ustnej ma mniej niż 25% szans na wyleczenie. Im diagnoza jest późniejsza, tym trudniej jest też określić etiologię schorzenia, a leczenie jest bardziej agresywne. To z kolei oznacza wzrost skutków ubocznych leczenia i zmniejszoną szansę na sukces terapeutyczny.