Choroby tkanek okołowierzchołkowych, czyli tkanek kostnych znajdujących się w sąsiedztwie otworu wierzchołkowego zęba (miejsca, w którym miazga łączy się z kością), mają najczęściej charakter zapaleń. Ale nie tylko. Wyróżnia się 4 główne rodzaje chorób tych tkanek:

• Przekrwienie – stan ten dotyczy głównie ozębnej i może być wywołany przez bakterie, urazy mechaniczne, czynniki chemiczne i termiczne lub też może być skutkiem zapalenia miazgi. Objawem głównym jest ból pojawiający się przy nagyzaniu lub przy opukiwaniu zęba. Ból samoistny występuje rzadko. Stomatolog musi znaleźć przyczynę przekrwienia i wyeliminować ewentualność zapalenia ozębnej.

• Zapalenia – mogą manifestować się jako zapalenia ostre o burzliwym przebiegu z wytworzeniem ropnia włącznie albo też jako zapalenia przewlekłe: będące kontynuacją zapaleń ostrych lub mające pierwotnie charakter przewlekły. Zapalenia tkanek okołowierzchołkowych mogą być wywołane przez czynniki zakaźne oraz niezakaźne (termiczne, jatrogenne, chemiczne, mechaniczne). Przewlekłe zapalenia mogą mieć postać włóknistą, ziarninową lub ropną. Mogą też przyjmować postać zaostrzonego zapalenia

  ropnego.

• Zmiany postępowe – dotykają ozębną, cement korzeniowy i kość wyrostka zębodołowego. W obrębie tkanek zajętych chorobą powstawać może obwódka otosklerotyczna, a w chorobach o charakterze przewlekłym - otoskleroza kości okolic wierzchołka korzenia zęba, w którym nie ma żywej miazgi. Mogą też pojawiać się ziarniaki okołowierzchołkowe albo kostniwiaki – twory w kulistym kształcie. Czasem obserwuje się nawarstwianie się cementu korzeniowego jako skutek przewlekłych zapaleń tkanek okołowierzchołkowych albo też efekt przeciążenia zębów żywych w zgryzie. Leczenie polega na wykryciu i usunięciu przyczyny zmian.

• Zmiany wsteczne – podobnie jak zmiany postępowe dotyczą cementu korzeniowego, ozębnej i kości wyrostka zębodołowego. Charakterystyczną cechą tego typu chorób tkanek okołowierzchołkowych są resorpcje, czyli zanikanie. Obserwuje się też zwyrodnienia i martwice. Zaniki, zwyrodnienia i martwice mogą dotyczyć ozębnej, przy czym do martwic ozębnej dochodzi obecnie rzadziej niż miało to miejsce jakiś czas temu. W samych kościach może dochodzić do rozwoju martwiaków każdej z istot: gąbczastej lub korowej.

Źródło: Opracowanie własne