Choroby jamy ustnej wywołane przez grzyby drożdżopodobne to kandydozy. Najczęściej wywołuje ją Candida albicans - grzyb bytujący normalnie w organizmie, ale przy osłabionej odporności ustroju wywołujący stany zapalne. Zmiany chorobowe najczęściej dotyczą języka, błony śluzowej wewnętrznej strony policzków i podniebienia. Patogen jest bardzo wytrzymały: w środowisku jamy ustnej i w sprzyjających warunkach potrafi wegetować bardzo długo. W środowisku zewnętrznym, a szczególnie na słońcu, ginie stosunkowo szybko. Tę zależność próbuje się wykorzystać w profilaktyce zakażeń grzybiczych – szczególnie u osób noszących protezy.

Kandydoza to utrapienie osób noszących protezy, schorowanych, leczonych antybiotykami i starszych, o obniżonej odporności. Dość często atakuje również dzieci – głównie ze względu na ich skłonność do słodyczy i zaniedbań w higienie jamy ustnej. U osób noszących protezy dentystyczne rozwojowi grzybów sprzyja pokarm zalegający w okolicach płyty uzupełnienia protetycznego i osadzający się nalot organiczny. Z badań wynika, że znacznie więcej grzybów bytuje na płytach protez, niżeli w samym środowisku jamy ustnej.

Rozwój choroby jest związany ze zdolnością przylegania grzybów do struktur jamy ustnej oraz protez, zwanej adherencją. Za przyleganie odpowiedzialne są białka powierzchni komórek patogenu zwane adhezynami, które reagują z receptorami znajdującymi się w błonie śluzowej wnętrza jamy ustnej. Przyleganiu grzybów sprzyja dieta bogata w cukry, dlatego istotnym elementem profilaktyki i leczenia kandydoz jest wykreślenie słodyczy z pożywienia.
 

Kandydoza jamy ustnej może występować w postaci ostrej lub przewlekłej; zazwyczaj z tendencjami do nawrotów. U osób osłabionych nasilenie choroby może prowadzić do zakażeń obejmujących przewód pokarmowy, błony śluzowe i organy ciała, co może powodować groźne dla życia konsekwencje. Gwałtowne namnażanie się grzybów zazwyczaj jest pierwszym sygnałem informującym o obniżeniu lub załamaniu odporności ustrojowej.

C. albicans jest uznawany za jedną z głównych przyczyn powstawania stomatopatii protetycznych – zespołu objawów patologicznych związanych z używaniem protez.

Źródło: Opracowanie własne