Współczesna medycyna to nauka oparta na faktach, która powstała w latach 90-tych XX wieku. Wprowadzenie standardu EBM (Evidence Based Medicine) pozwoliło ujednolicić, uprościć i uskutecznić leczenie wielu jednostek chorobowych. Dawniej było tak, że kształcenie lekarza obejmowało kilkuletnie studia medyczne i żmudny proces nabywania doświadczenia poprzez praktykowanie własne oraz korzystanie z wiedzy i umiejętności kolegów po fachu, z którym młody medyk miał okazję współpracować. Wszystkie luki, których nie wypełniała medycyna konwencjonalna, stawały się niszami do działań w ramach leczenia alternatywnego. Obecnie lekarz bierze do ręki wytyczne, opracowane przez największe światowe organizacje medyczne lub przez rządowe agendy do spraw służby zdrowia, i rozpoczyna leczenie wg zalecanego schematu. Posiłkując się zdobytym doświadczeniem osobistym, jest w stanie skutecznie pomagać pacjentom.
 

Niebagatelną rolę w ustaleniu faktów odgrywają eksperymenty kliniczne z wykorzystaniem placebo. Najważniejsze, by badania zwane randomizowaną próbą kliniczną (RCT), były prowadzone za zgodą ochotników biorących w nich udział. Obiektywizm wyników zapewnia:

• przydzielenie ochotników do grupy przyjmującej placebo albo do grona osób otrzymujących rzeczywisty lek tak, by zachowane zostały wymogi odnośnie standardów statystycznych;

• nieinformowanie ani lekarza czuwającego nad badaniem, ani uczestników eksperymentu o tym, kto rzeczywiście otrzymuje środek leczniczy, a kto jedynie placebo;

• rzetelnie prowadzona dokumentacja medyczna z przebiegu eksperymentu.

Jeśli po badaniu okazuje się, że działanie lekarstwa przewyższa efekt placebo, uznaje się je za skuteczne.

Najnowsze badania wykazują, że efekt placebo nie jest urojeniem „na żądanie”, ale to reakcja, która powstaje na bazie rzeczywistych procesów zachodzących w organizmie, uruchomionych pod wpływem bodźca psychicznego. Sugestia włącza mechanizm ukierunkowany na poprawę zdrowia, a sterowany przez mózg. Jedna z jego struktur – jądro półleżące – jest odpowiedzialna za wytwarzanie wrażenia przyjemności. Im mocniej pacjent wierzy, że wraz z podaniem tabletki lub kropel jego stan się poprawi, tym silniej stymulowane jest jądro półleżące, a to z kolei uruchamia wydzielanie endorfin. Efekt placebo działa najsilniej, gdzie dolegliwości uzależnione są od wpływu psychiki: na ból, nudności, zawroty głowy czy nastrój psychiczny.

W większości przypadków wpływ placebo łagodzi jedynie objawy choroby, nie lecząc przyczyn. Dlatego bardzo istotne jest, by mieć świadomość, iż pewnych schorzeń nie wyleczy się samym sterowaniem podświadomością lub stosowaniem środków udostępnianych przez medycynę alternatywną. Z chorób ogólnoustrojowych dotyczy to m.in. nowotworów; w dziedzinie stomatologii na pewno zaś próchnicy.

Efektu placebo nie należy jednak lekceważyć - skuteczność lekarstwa zależy bowiem nie tylko od samej substancji czynnej, ale również od nastawienia pacjenta, jego systemu wartości i od życzliwości personelu medycznego. Niektórzy specjaliści uważają, że to właśnie efekt placebo jest podstawą do sukcesu w leczeniu, wybitnie wspomagającym stosowanie metod i leków konwencjonalnych. Dlatego nowocześni medycy, oprócz suchych standardów EBM, do cyklu leczenia powinni włączać życzliwość i ciepły kontakt z pacjentem.

Źródło: „Żyjmy Dłużej”