Higiena jamy ustnej jest najskuteczniejszym i najłatwiejszym sposobem zapobiegania chorobom uzębienia, szczególnie próchnicy i chorobom przyzębia. Badania wykazały, że zaniechanie szczotkowania zębów przez około 3 tygodnie, prowadzi do rozwoju tych chorób. Jednocześnie wznowienie higieny oraz usunięcie płytki bakteryjnej w większości przypadków prowadzi do całkowitego wyleczenia przyzębia.

Higiena jamy ustnej jest także niezbędna w przypadku stosowania wszelkich uzupełnień:

• wypełnień,
• uzupełnień protetycznych,
• aparatów ortodontycznych,
• implantów

Prawidłowa higiena zapewnia wieloletnie używanie tych uzupełnień oraz zapobiega zapaleniom jamy ustnej.

Oczyszczanie jamy ustnej jest ułatwione dzięki wydzielinom gruczołów, które pokrywają błonę śluzową, a także nieustannym ruchom warg i języka oraz czynności połykania. Wszystko to powoduje, że resztki pokarmowe nie zalegają w jamie ustnej.

Znacznie trudniejsze jest oczyszczanie uzębienia. Zęby nie mają gładkiej powierzchni i dlatego resztki pokarmowe zbierają się na wszystkich nierównościach anatomicznych. Najwięcej jest ich na powierzchniach żujących, przestrzeniach międzyzębowych i okolicach dziąsłowych. W tych właśnie miejscach najczęściej rozwija się próchnica, co jest zrozumiałe, gdyż przyczyną tej choroby jest płytka nazębna, która tworzy się z zalegających resztek pokarmowych i bakterii.

Higiena jamy ustnej jest utrudniona przy wszelkich nieprawidłowościach:

• ubytkach próchnicowych,
• nieszczelnych wypełnieniach,
• nieprawidłowo ułożonych zębach,
• patologicznych kieszonkach dziąsłowych.

W tych miejscach bardzo szybko zbierają się resztki pokarmowe, a ich usuwanie jest często bardzo trudne i zwykłe szczotkowanie zębów jest czasem niewystarczające. Dlatego należy zwracać szczególną uwagę na dokładne oczyszczenie tych miejsc.

Czego używa się do higieny jamy ustnej?

• szczoteczki do zębów (tradycyjnej, elektrycznej, specjalnej);
• pasty do zębów;
• proszku do zębów – zawiera środki ścierne, których drobiny są większe niż w pastach wybielających i dlatego proszek ma większe właściwości abrazyjne; mimo to jest obecnie rzadko używany;
• płynu do płukania jamy ustnej, płukanek;
• nici dentystycznej;
• wykałaczek – używane są zamiast nici dentystycznej przez osoby z małą sprawnością manualną; są elastyczne, niełamliwe oraz wykonane z drewna bez drzazg,
• irygatora wodnego – strumień wodny pod odpowiednim ciśnieniem wypłukuje resztki pokarmowe,
• bezcukrowych gum do żucia – zobojętniają kwaśne środowisko jamy ustnej, pobudzają wydzielanie śliny, która powoduje samooczyszczenie zębów (gumę powinno się żuć przez 15–20 minut po każdym posiłku).

Co kilka miesięcy (2–4 razy do roku) warto udać się do stomatologa na profesjonalne oczyszczenie zębów. Polega ono na usunięciu osadów i płytki nazębnej za pomocą odpowiednich narzędzi, a następnie wygładzeniu powierzchni zębów.

Co, oprócz higieny, jest niezbędne dla zdrowia jamy ustnej?

• profilaktyka fluorkowa,
• lakowanie zębów,
• profesjonalne usuwanie płytki bakteryjnej,
• regularne wizyty kontrolne w gabinecie stomatologicznym,
• ograniczenie spożywania cukrów,
• odpowiednia dieta,
• unikanie nałogów: tytoniu, kawy,
• zdrowy tryb życia.

Higiena jamy ustnej jest częścią higieny osobistej, a więc odgrywa bardzo ważną rolę w tym, jak postrzegają nas inni. Nieestetycznie wyglądające zęby i dziąsła oraz nieprzyjemny zapach z ust są postrzegane bardzo negatywnie. Uważa się, że ładny uśmiech, a więc także zęby, są bardzo ważnym czynnikiem powodzenia w życiu osobistym i zawodowym.

Mimo to wiele osób nie dba o zdrowie i estetyczny wygląd swojego uzębienia, nie szczotkuje zębów lub robi to niedokładnie, nie kontroluje stanu swego uzębienia.

Źródło: Opracowanie własne