Czerwony kompleks dziąsłowy to grupa trzech bakterii ściśle związanych z zaawansowanymi chorobami przyzębia. Termin ten został wprowadzony do użytku dopiero w 1998 roku w kontekście analizy mikroflory płytki nazębnej, ale ma kluczowe znaczenie dla specjalistów periodontologii i stomatologii.

Bakterie, które wchodzą w skład czerwonego kompleksu, to:

• Porphyromonas gingivalis – beztlenowa pałeczka stanowiąca jeden z głównych czynników powodujących periodontitis, czyli stan zapalny dziąseł. Wytwarza gingipainy, które degradują białka tkankowe i osłabiają odpowiedź immunologiczną;

• Tannerella forsythia – beztlenowa bakteria, która produkuje enzymy rozkładające białka i bierze udział w destrukcji tkanki łącznej przyzębia;

• Treponema denticola – bakteria w formie krętki, bardzo ruchliwa, zdolna do penetrowania nabłonka dziąsłowego. Współdziała z P. gingivalis, nasilając jej działanie.

Bakterie czerwonego kompleksu są silnie powiązane z destrukcyjną postacią zapalenia przyzębia i występują w dużych ilościach w głębokich kieszonkach przyzębnych. Pojawiają się w bardziej zaawansowanych stadiach choroby przyzębia, a ponieważ współdziałają ze sobą, wzmacniają przez to swoje działanie patogenne.