Szkliwo zębów, poza krótkim czasem bezpośrednio po szczotkowaniu, pokryte jest przeźroczystą błoną, która wytworzona jest dzięki ślinie i zawartym w niej glikoproteinom. Błona jest cieniutka i pokrywa wszystkie elementy jamy ustnej – nie tylko zęby, ale również implanty, aparaty ortodontyczne i protezy. Zadaniem tej bezkomórkowej osłony jest zabezpieczenie szkliwa przed bezpośrednim kontaktem z bakteriami. Na błonie tej z czasem zaczyna tworzyć się biofilm – zbudowany głównie z bakterii, a także z resztek organicznych i produktów przemiany materii drobnoustrojów. Przyrastający biofilm tworzy złożoną wielokomórkową strukturę, w której znajduje się wiele różnych gatunków mikroorganizmów.

W kolejnym etapie na szkliwie powstaje coraz grubsza płytka nazębna – to miękki osad, zbudowany głównie z mikroorganizmów i resztek pokarmowych, który ściśle przylega do zębów. Może pokrywać zarówno część naddziąsłową, jak i poddziąsłową zęba. Kiedy płytka przez 2-3 dni nie jest usuwana, ulega mineralizacji i przekształca się w kamień nazębny – naddziąsłowy albo poddziąsłowy. Kamienia nie da się usunąć szczotkowaniem zębów. Konieczna jest interwencja stomatologa, który ręcznie lub z użyciem specjalistycznego sprzętu usunie mineralne złogi.