Niemiecka Fundacja Warentest przeprowadziła w 2006 r. badanie 12 popularnych past na rynku. Z testu wynika, że nie wszystko, co obiecują producenci odnośnie działania badanych produktów, jest prawdą. Co o składnikach past dowiadujemy się z testu?

1. Fluor – wszystkie jego formy, w których jest stosowany, dobrze zapobiegają próchnicy, ale za najskuteczniejszy jest uznawany aminofluorek sodu (również w redukowaniu przykrych odczuć związanych z nadwrażliwością zębów). Wskazuje na to wiele badań, ale jak na razie brak na to jednoznacznego dowodu. Fluorek sodu jest nieco mniej skuteczny, a monofluorofosforan sodu uznaje się za najmniej efektywnie działający – co też wynika z przeprowadzonych badań. Wyniki z analizy składu produktów, przeprowadzonej również przez Fundację Warentest, wskazują na stały wzrost zawartości fluoru w pastach do zębów. Pasty, które oprócz monofluorofosforanu sodu zawierają inne związki fluoru, lepiej zapobiegają próchnicy. W pastach do zębów dla dzieci zawartość fluoru powinna być tym niższa, im młodsze jest dziecko – ponieważ maluchy (szczególnie te, które nie umieją jeszcze dobrze wypluwać zawartości z buzi) potrafią mimowolnie połknąć nawet do 60% pasty. Zbyt częste połykanie fluorowanej pasty do zębów może doprowadzić do nadmiaru fluoru w organizmie i spowodować wystąpienie białych plam na zębach, fluorozy – w tych miejscach szkliwo zazwyczaj jest mniej wytrzymałe.

2. Substancje ścierne – zawiera je prawie każda pasta do zębów; ich zadaniem jest ścieranie czyli abrazja nalotu. Szczególnie dużo substancji abrazyjnych jest w pastach o działaniu wybielającym. To dzięki nim przebarwienia znikają ze szkliwa. Stosowanie past z substancjami ściernymi jest bezpieczne, gdy zęby i tkanki przyzębia są zdrowe. Kiedy przyzębie choruje, a szyjki zębowe są odsłonięte, używanie past wybielających może spowodować podrażnienia już i tak uwrażliwionych tkanek miękkich. Dokuczyć też może nadwrażliwość zębów, ponieważ miękkie tkanki zęba (zębina, cement zębowy), które normalnie powinny być chronione przez szkliwo i dziąsła, w przypadku chorującego przyzębia wystawione są na działanie czynników zewnętrznych. Jeśli zęby nie są w pełni zdrowe, szczotkowanie z użyciem past wybielających może im zaszkodzić.

3. Substancje antybakteryjne – to głównie triclosan lub związki cynku. Hamują tworzenie się płytki nazębnej, przez co są pomocne w leczeniu chorób przyzębia, i zapobiegają powstawaniu nieświeżego oddechu. Naukowcy coraz częściej kwestionują zasadność stosowania triclosanu w pastach do zębów. Ze względu na to, iż jest on powszechnie stosowaną substancją o działaniu antybakteryjnym (środki czyszczące, kosmetyki, chemia gospodarcza), istnieje obawa, że bakterie uodpornią się na jego działanie. Triclosan działa dużo skuteczniej, gdy występuje w paście z kopolimerem PVMJMA, co udowodniły wieloletnie badania naukowe. Niestety, większość past zawiera jedynie sam triclosan. Ze względu jednak na niebezpieczeństwo uodparniania się szczepów bakteryjnych na triclosan, uczeni zalecają ograniczenie do minimum stosowania produktów zawierających tę substancję.

4. Związki potasu – zamykają kanaliki w zębinie, dzięki czemu zmniejszają lub niwelują objawy nadwrażliwości zębów. Substancje te znajdują się w pastach przeznaczonych do zębów wrażliwych. Podobne działanie ochronne przed nadwrażliwością wykazuje wspomniany wyżej aminofluorek sodu, który powleka warstewką ochronną powierzchnię szkliwa.

5. Pirofosforany – wespół z triclosanem hamują odkładanie się kamienia nazębnego. Nie usuwają jednak istniejących już, twardych, zmineralizowanych nalotów – pozbyć się ich można jedynie u dentysty.

6. Substancje powierzchniowo czynne – niegdyś podejrzewane o wywoływanie zapaleń dziąseł, obecnie uznane ze bezpieczne w stężeniu nie przekraczającym 2%. Dodawane są do past, by te lepiej się pieniły, a przez to łatwiej dochodziło do rozprowadzenia substancji na zębach i oczyszczania nawet trudno dostępnych zakamarków jamy ustnej.

7. Witaminy i wyciągi ziołowe – wykazują podobne do triclosanu działanie wspomagające leczenie chorób przyzębia (działają ściągająco, przeciwzapalnie, bakteriostatycznie i regenerująco na śluzówkę jamy ustnej), jednak w teście Fundacji Warentest wskazano na to, iż w pastach do zębów występują w zbyt niskich stężeniach, by ich działanie było spektakularne.

Ogólne wyniki testu 12 past były zadowalające: wszystkie oceniane pasty dobrze chroniły przed próchnicą i wykazywały średnie działanie ścierne na szkliwo; część z nich zawierała triclosan, inne – tylko wyciągi ziołowe. Testowane produkty zakupione były w Niemczech.

Źródło: „Przegląd”