Afty przewlekłe nawracające to nadżerki i owrzodzenia pojawiające się na śluzówce jamy ustnej, które pokryte są włóknistym nalotem, a ich brzegi otoczone są stanem zapalnym. Dotykają około 25% społeczeństwa – głównie są to kobiety, osoby młode oraz – co ciekawe – osoby o wyższym statusie społecznym.

Bolesne zmiany najczęściej występują na błonie śluzowej policzków, dna jamy ustnej i warg oraz na łukach podniebiennych i na podniebieniu miękkim. Zalicza się tu kilka rodzajów aft:

• Afty małe – to płytkie nadżerki o średnicy 2-4 mm, pokryte żółtawym włóknikowatym nalotem i ze wspomnianą już zapalną obwódką. Zwane są też aftami Mikulicza. Gojenie się bolesnych zmian trwa około 7-10 dni. Po aftach nie pozostają blizny.

• Afty Suttona – bardzo duże, bo ich średnica może mieć nawet 2 centymetry. Zazwyczaj są okrągłe lub owalne i mogą obejmować każdy obszar błony śluzowej jamy ustnej, choć najczęściej notuje się je w okolicy małych gruczołów ślinowych. Są bardzo bolesne, utrudniają przyjmowanie pokarmów, a mogą także dawać objawy ogólne w postaci złego samopoczucia. Zazwyczaj występują pojedynczo, rzadziej po kilka. Goją się w ciągu kilku tygodni. Mają tendencje do nawrotów.

• Afty opryszczkopodobne – to niewielkie ale liczne nadżerki, cechujące się wysoką bolesnością, które pojawiają się w całym obszarze jamy ustnej, a ich gojenie przebiega w ciągu kilku, kilkunastu dni.

Do dziś nie wiadomo co powoduje wysyp aft. Nie jest to zakażenie mikrobiologiczne, ale wskazuje się raczej na zaburzenia hormonalne, immunologiczne, stres, przyjmowanie niektórych leków, korzystanie z niektórych past do zębów. Przyczyną może być też uraz. W leczeniu wykorzystuje się witaminy, minerały, a także miejscowo podawane są preparaty uśmierzające ból, oparte na kortykosteroidach. Jeśli afty wynikają z choroby ogólnej, wówczas ich leczenie realizowane jest równolegle do terapii schorzenia pierwotnego.