Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 4 marca 2016 r. (IIFSK 1452/14) stwierdził, że organy kontroli skarbowej nie są uprawnione do tego, by żądać od lekarzy informacji teleadresowych wynikających z dokumentacji medycznej. Sąd orzekł tak, ponieważ uznał, że dane pacjentów to nie to samo, co dane kontrahentów. Z tego powodu fiskus nie może domagać się ich od lekarza lub lekarza stomatologa.

Wyrok zapadł w sprawie dotyczącej żądania udostępnienia urzędowi skarbowemu danych pacjentów korzystających z usług jednego z kontrolowanych lekarzy, który miał z tytułu prowadzonej działalności uzyskiwać przychody nieudokumentowane rachunkami. Lekarz zakwestionował zasadność nałożenia kary i skierował sprawę do sądu rejonowego. Ten przyznał rację urzędnikom, wyjaśniając, że dane osobowe typu imię, nazwisko i adres pacjenta nie są objęte tajemnicą lekarską, ponieważ nie są to dane medyczne. Do sprawy włączył się później rzecznik praw obywatelskich i wniósł skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. W przewodzie kasacyjnym NSA wskazał, że sąd rejonowy nie przeanalizował art. 25 pkt 1 ustawy z 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta – ma on bowiem kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia problemu. Wynika z niego jednoznacznie, że jednym z elementów składających się na dokumentację medyczną są właśnie dane osobowe pacjenta. Wraz z prawem pacjenta do ochrony jego danych współgra także obowiązek lekarza nakazujący dochowania tajemnicy lekarskiej.

„To pacjent jest dysponentem danych dotyczących jego prywatności. Jedynie upoważnienie wynikające z przepisu rangi ustawowej mogłoby stanowić podstawę do żądania przez organ podatkowy (kontrolny) danych wynikających z dokumentacji medycznej. Takie upoważnienia zostały zawarte w art. 26 ust. 3–5 ustawy o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta, jednak nie stanowią one podstawy do udostępniania dokumentacji medycznej wszystkim organom władzy, zwłaszcza w celach niezwiązanych z kontrolą lub nadzorem nad świadczeniem usług medycznych wykonywanych przez podmioty świadczące usługi w zakresie ochrony zdrowia” – twierdzą eksperci prawa na łamach „Rzeczpospolitej” (wyd. z dn. 30.05.2016 r.).