„Od 1 stycznia 2013 r. wejdą w życie przepisy ustawy z 27 lipca 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 13.09.2012 r., poz. 1016, dalej w skrócie: ustawa) nowelizującej zasady dokumentowania przez pacjentów uprawnień do świadczeń zdrowotnych, w tym także uprawnień do otrzymania recepty na lek refundowany” - podaje „Puls Medycyny” w wydaniu z dn. 26.10.2012 r.

Nowe przepisy są oczekiwane przez środowisko medyczne. Dzięki zapisom ustawy odpowiedzialność za sprawdzenie uprawnień pacjenta do korzystania ze świadczeń refundowanych, która dotychczas ciążyła na świadczeniodawcach, przeniesiona zostaje na NFZ. Z kolei pacjent pod rygorem kar finansowych będzie ponosił pełną odpowiedzialność za złożone przez siebie oświadczenie o przysługującym mu prawie do korzystania ze świadczeń gwarantowanych. Oświadczenie składać będzie w sytuacji, gdy świadczeniodawca nie uzyska z systemu potwierdzenia o uprawnieniu świadczeniobiorcy. (Warto przypomnieć, że nie zawsze osoba nieubezpieczona nie jest uprawniona do korzystania z darmowych świadczeń. Przepisy regulują, kto może zaliczać się do grona uprawnionych do korzystania ze świadczeń refundowanych przez NFZ pomimo braku ubezpieczenia.)

Art. 50 ust. 11 ustawy nakazuje, aby świadczenia medyczne były udzielane pomimo braku uzyskania potwierdzenia o prawie do darmowych świadczeń. „Oznacza to, że od 1 stycznia 2013 r. nie tylko w stanach nagłych, lecz również w przypadku, gdy ze względu na stan zdrowia nie jest możliwe złożenie oświadczenia o przysługującym pacjentowi prawie do świadczeń — na świadczeniodawcę związanego kontraktem z NFZ oraz na osobę uprawnioną do wystawienia recepty refundowanej nałożono obowiązek udzielenia pomocy medycznej zgodnie z zakresem zawartej umowy, pomimo braku potwierdzenia jakimkolwiek dokumentem posiadania przez pacjenta prawa do świadczeń finansowanych ze środków publicznych” - wyjaśnia „Puls Medycyny”.

Znowelizowana ustawa reguluje też sytuację, w której pacjent ostatecznie okazuje się nieuprawniony do korzystania ze świadczeń. Jak wynika z art. 50 ust. 17 – jeśli w chwili składania oświadczenia działał w usprawiedliwionym błędnym przekonaniu, że posiada prawo do takich świadczeń, wówczas nie będzie on musiał zwracać kosztów udzielonych mu świadczeń. Ustawa poszerza katalog przypadków, w których konieczne jest udzielenie świadczenia zdrowotnego w warunkach „przymusu kontraktowego": poza stanami nagłymi są to również przypadki, gdy świadczeniobiorca nie może ze względu na stan zdrowia, złożyć oświadczenia o przysługującym mu prawie do świadczeń opieki zdrowotnej. Z racji tego, że nie każdy przypadek nie cierpiący zwłoki jest stanem nagłym, nie w każdej sytuacji można liczyć na pełną refundację kosztów udzielonych świadczeń. „W konsekwencji uprawnienia do refundacji z NFZ kosztów świadczeń udzielonych osobom nieuprawnionym w przypadkach niecierpiących zwłoki są ograniczone tylko do przypadków nagłych (tj. stanów nagłego zagrożenia zdrowotnego w rozumieniu przepisów o ratownictwie medycznym)” - czytamy w „Pulsie Medycyny”. W razie pojawiających się wątpliwości odnośnie tego, czy w konkretnym przypadku NFZ ma zwracać świadczeniodawcy koszty świadczeń udzielonych osobie nieuprawnionej, rozstrzygnięcie przyniesie wyrok sądowy. Z orzeczeń już wydanych, np. wyrok SN z 8 sierpnia 2007 r., ICSK125/07, LEX nr 333609, Rejent 2007/12/205, wynika, że obowiązkiem NFZ jest pokryć świadczeniodawcom koszty świadczeń udzielonych w sytuacji nagłego zagrożenia życia lub zdrowia także osobom nieposiadającym uprawnień z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego.

Źródło: „Puls Medycyny”