Zęby nadliczbowe to efekt hiperdoncji, czyli nadliczbowości zębów. Jest to nieprawidłowość polegająca na tym, że w jamie ustnej powstają dodatkowe zawiązki zębowe o typowej bądź atypowej budowie. Zęby nadliczbowe często tworzą się w przedniej części szczęki – dotyczy to ponad 90% przypadków osób z hiperdoncją, ale mogą pojawić się w każdej części łuku zębowego. Co ciekawe, zęby nadliczbowe częściej notuje się w uzębieniu stałym niż w zębach mlecznych. Częściej też spotyka się hiperdoncję u płci męskiej niż żeńskiej.

Najczęściej występują pojedyncze zęby nadliczbowe, natomiast dwa pojawiają się czterokrotnie rzadziej. Mogą one być zlokalizowane po jednej stronie szczęki bądź po obu jej stronach. Sytuacje, w których pojawiają się liczne zęby nadliczbowe – tzw. mnoga hiperdoncja – są rzadkie i najczęściej związane są z występowaniem zespołu wad wrodzonych, na przykład rozszczepem wargi i podniebienia czy dysplazją obojczykowo-czaszkową.

Co ciekawe, zęby nadliczbowe nie zawsze wyrzynają się. Kiedy nadliczbowy ząb pozostaje w kości, może opóźniać lub hamować wyrzynanie innych, prawidłowych zębów. Może też doprowadzić do nieprawidłowego ułożenia zębów w łuku.

Nie zawsze zęby nadliczbowe wyrzynają się do światła jamy ustnej. Opisywano przypadki, w których takie zęby wyrastały w jamach czaszki – w jamie nosowej czy w zatoce szczękowej. Jest to tzw. ektopowe występowanie zębów nadliczbowych.