Dieta dziecka jest niezwykle ważna dla rozwoju jego zębów. Podawanie odpowiednich pokarmów zapewni prawidłowy skład zębów i uodporni je na próchnicę.
Okres płodowy
To, co kobieta je, będąc w ciąży, wpływa na uzębienie dziecka, zarówno mleczne, jak i stałe, gdyż rozwija się ono już w okresie płodowym.
W diecie przyszłej matki muszą się znaleźć produkty bogate w białko, wapń, fosfor i witaminę D (np. jaja, nabiał, ryby, rośliny strączkowe, mięso, produkty pełnoziarniste, owoce, warzywa). Powinna unikać dużej ilości węglowodanów (zawierają je m.in. słodycze, słodkie napoje, miód, dżem, słodkie wypieki).
Okres niemowlęcy
W tym okresie dziecko jest karmione piersią. Jest to bardzo zdrowy sposób odżywiania, gdyż:
-
mleko matki jest najbardziej wartościowym pokarmem dla niemowlęcia; zawiera wszystkie niezbędne do prawidłowego rozwoju składniki w odpowiednich proporcjach,
-
zawiera komórki wzmacniające odporność dziecka na choroby, w tym na próchnicę,
-
jest bardzo szybko przyswajane przez dziecko,
-
ruchy żuchwy podczas ssania są takie same jak podczas żucia, dlatego dziecko ćwiczy mięśnie i nabiera odpowiednich nawyków; ssanie ma także wpływ na prawidłowy rozwój narządu żucia,
-
podczas picia mleko trafia bezpośrednio do gardła – omija ząbki.
Okres przedszkolny
-
Podczas ząbkowania powinno się dawać dziecku twarde pokarmy (np. skórkę od chleba, marchewkę), aby masowało sobie dziąsła i łagodziło niemiłe odczucia towarzyszące wyrzynaniu się ząbków.
-
Podawane pokarmy powinny mieć stałą konsystencję, wymagającą gryzienia i żucia.
-
Od 3. roku życia można podawać pokarmy twarde, które wpływają na prawidłowy rozwój szczęk i uzębienia, a także wydzielanie śliny i soków trawiennych.
-
Powinno się ograniczać podawanie słodkich pokarmów i napojów (szczególnie przed snem i w nocy), gdyż zwiększają one ryzyko pojawienia się próchnicy.
-
W diecie dziecka powinny się znaleźć: mleko, sery, twarogi, chude mięso, ryby, jaja, warzywa i owoce.
-
Powinno się ograniczyć pokarmy zawierające węglowodany (np. słodycze). Wywołują one niedobór witaminy B, a w konsekwencji brak białka w tkankach zęba i próchnicę. Zmniejszają one również spożycie pokarmów zawierających witaminy, białko i sole mineralne – składniki potrzebne dla zdrowych zębów.
-
Powinno się ograniczyć pokarmy, które mają lepką konsystencję (przyklejają się do zębów, są trudne do usunięcia).
-
Posiłki powinny być spożywane o stałych porach, około 5 razy dziennie.
Okres szkolny
W rozwoju dziecka ważne jest, aby jadło pierwsze i drugie śniadanie. Powinny się w nich znajdować twarde produkty (np. jabłko, marchew) oraz mleko.
Planując dietę dla swojego dziecka,
pamiętaj:
-
Dawaj dziecku zdrowe pokarmy: owoce, warzywa, nabiał, ryby, mięso, pokarmy mączne.
-
Ogranicz spożywanie przez dziecko słodyczy, a także pokarmów kleistych, gęstych, które przyklejają się do zębów i przez dłuższy kontakt z nimi szybciej powodują próchnicę. Zdrowsze jest jedzenie słodyczy zaraz po posiłku głównym (np. jako deser po obiedzie), a także jednorazowo w większej ilości niż mało i często.
-
Nie podawaj dużej ilości pokarmów kwaśnych – uszkadzają one szkliwo zębów.
-
Ogranicz podjadanie między posiłkami głównymi. Częste jedzenie obniża pH w jamie ustnej, co sprzyja demineralizacji szkliwa.
-
Nie pozwalaj mu jeść przed snem. Spożycie nawet niewielkiej ilości pokarmu przed snem sprzyja rozwojowi próchnicy.
-
W nocy podawaj mu do picia tylko wodę.
Źródło: Opracowanie własne