Wizyta higienizacyjna to nie tylko spotkanie w gabinecie stomatologicznym, podczas którego dochodzi do profesjonalnego oczyszczania zębów z nalotu, kamienia nazębnego i przebarwień. To także badanie przesiewowe w kierunku raka głowy i szyi, realizowane, kiedy stomatolog bądź higienistka stomatologiczna zaglądają do jamy ustnej.

Sprawdzanie stanu zdrowia jamy ustnej jest jak praca detektywa – dentysta lub higienistka oglądają nie tylko zęby, ale także śluzówkę i oceniają, czy nie ma żadnych grudek, guzków, zmian na powierzchni tkanki lub w jej kolorze, które mogłyby być oznakami istniejącego bądź przyszłego problemu. Wiążą wyniki obserwacji z informacjami uzyskanymi od pacjenta podczas rozmowy i spostrzeżeniami płynącymi z dokumentacji medycznej. Na tej podstawie mogą wnioskować o konkretnych problemach zdrowotnych pacjentów. Często niekojarzonych przez samych pacjentów w chorobowy ciąg przyczynowo-skutkowy. Na przykład pacjenci często nie zdają sobie sprawy z konsekwencji, jakie może powodować rozwijający się, nierozpoznany nowotwór jamy ustnej. Poza zmianami dotykającymi tkanki jamy ustnej, może on sprzyjać między innymi problemom z drogami oddechowymi a nawet snem. Podobnie choroby przyzębia lub dziąseł korelują nie tylko z przykrymi dolegliwościami ze strony tych tkanek, ale mają również związek z chorobami serca, cukrzycą, chorobą Alzheimera, zdrowiem jelit, a także z rakiem – niekoniecznie wywodzącym się z jamy ustnej. Krwawiące dziąsła mogą być natomiast objawem niedoboru witaminy C, ale również innych chorób toczących się w organizmie.