Joanna Politowska i Elżbieta Jodkowska

 
Praca recenzowana

Z Koła Naukowego przy Zakładzie Stomatologii Zachowawczej Instytutu Stomatologii Akademii Medycznej w Warszawie. Z Zakładu Stomatologii Zachowawczej Instytutu Stomatologii Akademii Medycznej w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. n. med. Elżbieta Jodkowska

Streszczenie

Autorki pragną zwrócić uwagę na pacjentów, u których patologiczne objawy ze strony układu stomatognatycznego mogą sugerować różne dolegliwości, np. nadwrażliwość zębiny, utrudnione wyrzynanie zębów, bóle aerodontalgiczne, bóle neuralgiczne, uraz zgryzowy, stany zapalne przebiegające w kieszonce przyzębnej, zespół endo-perio.

Na dyżur w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie zgłaszają się pacjenci, w przypadku których postawienie rozpoznania wymaga nie tylko wiedzy ogólno stomatologicznej, ale także specjalistycznej. Problemy, z jakimi zgłaszają się pacjenci, można rozpatrywać z punktu widzenia stomatologii zachowawczej; należą do nich np. ból zęba z powodu stanu zapalnego miazgi zęba czy stany po urazie zębów. Często lekarz stomatolog, konsultując pacjenta zgłaszającego się „z bólem” zębów, musi dysponować wiedzą z różnych dziedzin stomatologii: chirurgii, protetyki, ortodoncji, periodontologii.

 Zdarza się, że pacjenci decydują się na przyjście na ostry dyżur w ostateczności, kiedy już środki do domowego stosowania, takie jak leki przeciwbólowe (NLPZ) czy płukanki do jamy ustnej (szałwia, rumianek, soda oczyszczona), nie pomagają. W wymienionych sytuacjach pacjent bywa czasami tak zmęczony dolegliwościami bólowymi, że nie zawsze może sprecyzować miejsce bólu i jego charakter. Szczegółowy wywiad dotyczący bólu oraz diagnostyka różnicowa przeprowadzona przez lekarza powinny zatem być bardzo wnikliwe, a czasem poparte zaleceniem wykonania dodatkowych badań radiologicznych, laboratoryjnych i mikrobiologicznych. Rozpoczynając od badania podmiotowego, którego kontynuacją jest badanie przedmiotowe: zewnątrzustne, a następnie wewnątrzustne, można wykluczać kolejno postawione hipotetyczne rozpoznania.

Celem pracy jest zwrócenie uwagi na pacjentów, u których patologiczne objawy ze strony układu stomatognatycznego mogą wskazywać na takie rozpoznania, jak: nadwrażliwość zębiny, utrudnione wyrzynanie zębów, bóle aerodontalgiczne, bóle neuralgiczne, uraz zgryzowy, stany zapalne przebiegaj ące w kieszonce przyzębnej, zespół endo-perio.

Jak już wspomniano, dokładne badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjenta może wykluczyć ból zęba lub zębów z powodu ubytków próchnicowych i w konsekwencji – istniejącego stanu zapalnego miazgi i tkanek okołowierzchołkowych. Gdy w badaniu klinicznym nie stwierdza się ubytków pochodzenia próchnicowego, badanie żywotności miazgi daje dodatni wynik, w badaniu radiologicznym nie obserwuje się zmian w okolicy okołowierzchołkowej, a mimo to pacjent cierpi z powodu bólu danej okolicy lub badanego zęba, należy się zastanowić nad wymienionymi niżej przyczynami i ich diagnozą.