• Ortodoncja to dział stomatologii zajmujący się profilaktyką, wykrywaniem i leczeniem wad zgryzu oraz nieprawidłowości szczękowo-twarzowych u dzieci i dorosłych. Wszelkie działania w tej dziedzinie podejmuje ortodonta, czyli wyspecjalizowany lekarz stomatolog. Ortodonci zajmują się też opieką nad osobami, które przechodzą przez wieloetapowe i wielozadaniowe leczenie protetyczne lub chirurgiczne, poprzedzone lub kończące się regulowaniem warunków zgryzowych. Idealna sytuacja to taka, w której ortodonta współpracuje ze stomatologiem i innymi specjalistami podczas leczenia.

• Do ortodonty nie trzeba mieć skierowania. Można zdecydować się na leczenie w ramach NFZ lub prywatnie.

• Wszystkie wady zgryzu powinny być jak najszybciej zdiagnozowane i leczone, ale w przypadku niektórych nieprawidłowości wprowadzenie części etapów terapii może być specjalnie opóźnione, aby dostosować się do wieku i stopnia rozwoju pacjenta. O terminie rozpoczęcia leczenia zawsze decyduje ortodonta a nie rodzice, choć obowiązkiem tych drugich jest zaprowadzenie dziecka do specjalisty, kiedy zauważą nieprawidłowości w zgryzie. Natomiast o wyniku leczenia decydują pacjent i jego opiekunowie: od ich systematyczności i konsekwencji zależy sukces w prostowaniu zgryzu.

• Jak najwcześniejszej interwencji ortodonty wymaga korygowanie nieprawidłowości, które utrudniają lub uniemożliwiają dziecku normalne funkcjonowanie, np. zgryz krzyżowy czy otwarty. Dość szybkiego podjęcia działań wymagają wady pociągające za sobą dalsze nieprawidłowości i deformacje, jak np. przodozgryz, który powoduje zniekształcenie kości szczęki i żuchwy. Bywa, że aparat ortodontyczny korzystniej jest założyć na zęby mleczne niż stałe.

• Wady zgryzu muszą być leczone, ponieważ mogą stać się przyczyną znacznego i szybkiego niszczenia uzębienia oraz rozwoju chorób przyzębia. Skutki zaniedbania leczenia wad zgryzu to:

• szybsze niszczenie zębów i ścieranie szkliwa;

• niedokładne gryzienie jedzenia i choroby układu pokarmowego;

• choroby przyzębia już w młodym wieku;

• bóle głowy spowodowane nieprawidłową pracą stawów skroniowo – żuchwowych;

• nasilenie próchnicy;

• spadek odporności.

• Poziom współczesnej ortodoncji pozwala na korygowanie wady zgryzu w każdym wieku. Najsprawniej przebiega to jednak u dzieci.

• Leczenie ortodontyczne wymaga systematyczności i konsekwencji. W zależności od rodzaju wady zgryzu, zastosowanej terapii i wieku pacjenta może trwać od kilku miesięcy do kilku lat.

Źródło: Opracowanie własne