Fluor jest pierwiastkiem niezbędnym do prawidłowego rozwoju tkanek zęba oraz zapewnienia optymalnej wytrzymałości szkliwa. Do organizmu trafia z wodą oraz z pożywieniem. W razie konieczności stosuje się suplementację fluoru. Działania związane z dostarczaniem fluoru do organizmu noszą nazwę fluoryzacji. Rodzaje fluoryzacji

1. Endogenna – to podawanie fluoru do wnętrza organizmu w celu jego przyswojenia przez komórki. Niedobory tego pierwiastka są uzupełniane przez fluorkowanie:

• Wody – najwięcej korzyści przynosi tam, gdzie jest niska świadomość ważności higieny wnętrza jamy ustnej i prawidłowego odżywiania. Wykazano, że picie fluorkowanej wody od urodzenia zmniejszało zapadalność na próchnicę o ok. 50 – 70%. W krajach rozwiniętych zapadalność na próchnicę spada niezależnie od fluorkowania wody – głównie ze względu na przestrzeganie zasad racjonalnego odżywiania oraz przestrzegania higieny wnętrza ust.

• Soli kuchennej – pozostawia swobodę wyboru między solą wzbogaconą fluorem a zwykłą. Fluorkowanie soli stosuje się w niektórych krajach Europy oraz Ameryki Południowej. Wyniki badań wskazują, że dzieci do 2 roku życia spożywają za mało soli; konieczne jest więc podawanie tabletek z fluorem.

• Tabletkowe lub kroplowe – stosowane tylko po uzyskaniu informacji z terenowej stacji sanitarno – epidemiologicznej o zawartości fluoru w wodzie pitnej dostępnej na danym terenie. Ta suplementacja wymaga bezwzględnie konsultacji z lekarzem – przedawkowanie niesie ryzyko wystąpienia fluorozy. Malutkim dzieciom poleca się podawanie fluoru w kroplach; starsze powinny ssać tabletki, które dodatkowo wzmacniają szkliwo z zewnątrz.

2. Egzogenna (kontaktowa) – podawanie fluoru w postaci:

• Lakierów – długotrwale działają na tkanki zęba, ponieważ ich kontakt z powierzchnią szkliwa wynosi od kilku godzin do kilku dni. Znajdują zastosowanie z profilaktyce przeciwpróchniczej oraz w leczeniu stanów początkowych próchnicy. Stosowane na zęby mleczne oraz na zęby stałe. Bezpieczne; do stosowania okresowego. Stomatolog pokrywa powierzchnię zębów lakierem i pozostawia do zaschnięcia.

• Pianek – aplikowane za pomocą miękkich dozowników; wygodne w użyciu; dla dzieci powyżej 6 roku życia. Piankę należy trzymać w ustach przez kilka minut; po zabiegu przez 30 min. nie wolno jeść ani pić.

• Past do zębów – najpowszechniejsza metoda fluoryzacji, stosowana codziennie. Pastę należy dobrać do wieku dziecka – do zębów mlecznych stosuje się pasty o obniżonej dawce fluoru; w okresie wymiany uzębienia na stałe stosować pasty o większej zawartości fluoru.

• Płukanek – dla osób ze szczególnie wysokim ryzykiem próchnicy; do stosowania u dzieci powyżej 6 roku życia. Stosować zgodnie z zaleceniami lekarza; jeśli brak przeciwwskazań - codziennie.

Źródło: Opracowanie własne