Pierwsza wizyta dziecka u ortodonty powinna mieć miejsce, kiedy zakończy się pierwszy etap wymiany zębów mlecznych, czyli ok. 8 roku życia. Jeśli cokolwiek zaniepokoi rodziców wcześniej, trzeba zgłosić się na wizytę niezwłocznie i dużo wcześniej; szczególnie, kiedy malec:

• ma krzywe zęby lub nieprawidłowo ustawione (stłoczone albo rozsunięte);

• broda jest wysunięta albo cofnięta;

• niewyraźnie mówi, miewa otwartą buzię podczas oddychania albo snu, pomimo iż nie występuje katar ani inne dolegliwości układu oddechowego;

• nawykowo: obgryza paznokcie, ssie palec lub wargę, wciąga policzki, zgrzyta zębami, gryzie ołówki;

• przedwcześnie stracił zęby mleczne (na skutek nieleczonej próchnicy czy urazu mechanicznego).

Przed rozpoczęciem leczenia trzeba będzie wykonać zdjęcie rtg jamy ustnej (najczęściej pantomograficzne), czasem konieczne jest wykonanie tomografii komputerowej lub zlecane są konsultacje z innymi specjalistami. Leczenie wady zgryzu jest najczęściej kilkuetapowe i polega zazwyczaj na stosowaniu najpierw przez kilka miesięcy wyjmowanego aparatu ruchomego, potem przychodzi czas na aparat ortodontyczny stały noszony od kilku miesięcy do dwóch lat, a końcowy etap to kilkumiesięczne używanie aparatu retencyjnego utrwalającego wyniki leczenia. Leczenie aparatami może być wspomagane zakładaniem specjalnych wyciągów ortodontycznych lub maski twarzowej. Ortodonta może też zalecić wykonywanie specjalnych ćwiczeń mięśni twarzy, bardzo pomocnych w zapobieganiu wadom zgryzu oraz skutecznych w likwidacji niektórych nieprawidłowości zgryzowych.

Jeśli po zakończeniu leczenia aparatami ortodontycznymi stwierdzi się dysfunkcje mowy, żucia, przełykania albo oddychania konieczna może okazać się reedukacja (powtórna nauka), jak prawidłowo:

• oddychać – nosem a nie ustami;

• połykać – eliminuje się przetrwały niemowlęcy sposób połykania;

• żuć – dzieci z tzw. leniwym żuciem uczy się aktywnego przeżuwania i rozdrabniania pokarmów;

• mówić – terapia prowadzona przez logopedę w konsultacji z ortodontą.

Ortodonta w trakcie leczenia może uznać za konieczne opiłowanie zębów mlecznych; zeszlifowane powierzchnie zabezpieczane są specjalnym impregnatem, albo pokrywane preparatem zawierającym fluor. W uzasadnionych przypadkach może też zalecić ekstrakcję zęba albo zębów.

Źródło: Opracowanie własne