Rafał Koszowski, Dariusz Filipek, Lucyna Kucza

---

 
Praca recenzowana

Z Katedry i Zakładu Chirurgii Stomatologicznej w Bytomiu Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach Kierownik: dr hab. n. med. Rafał Koszowski Z Koła Naukowego STN przy Katedrze i Zakładzie Chirurgii Stomatologicznej w Bytomiu Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach Opiekun Koła i pracy: dr hab. n. med. Rafał Koszowski

---

Streszczenie

Operacyjne usuwanie zatrzymanych trzecich zębów trzonowych należy do najczęstszych zabiegów chirurgii stomatologicznej. Skala trudności zabiegu i wystąpienie ewentualnych powikłań pooperacyjnych w dużym stopniu zależy od położenia zębów zatrzymanych. Autorzy dokonali analizy pantomogramów pod kątem oceny typu zatrzymania i głębokości położenia trzecich zębów trzonowych. Stwierdzono, że w szczęce dominował pionowy, a w żuchwie skośny doprzedni typ zatrzymania trzecich zębów trzonowych. Zęby położone płytko były najczęstszą przyczyną nawracających stanów zapalnych oraz stanowiły wskazanie do zabiegu chirurgicznego przed planowym leczeniem protetycznym. Zęby o poziomym typie zatrzymania były usuwane częściej ze wskazań profilaktycznych.

---

Zębem zatrzymanym nazywa się każdy ząb stały, w pełni wykształcony, pozostający w utkaniu kostnym szczęki lub żuchwy po okresie wyrzynania fizjologicznego. Przyczyną zatrzymania zębów mogą być zarówno czynniki ogólnoustrojowe – zaburzenia hormonalne, niedobory witaminowe, krzywica, jak i miejscowe: niedorozwój kości szczęk, brak miejsca w łuku zębowym, przedwczesna utrata lub przetrwanie zębów mlecznych, stany zapalne kości, torbiele, guzy nowotworowe i urazy. Do zatrzymania zębów dochodzi również w niektórych uwarunkowanych genetycznie zaburzeniach rozwojowych, jak na przykład w dysplazji obojczykowo-czaszkowej.

Zatrzymaniu najczęściej ulegają trzecie zęby trzonowe. Fakt ten tłumaczy się przeważnie brakiem miejsca w łuku zębowym, związanym z filogenetycznym zmniejszeniem długości trzonu żuchwy. Zatrzymane trzecie zęby trzonowe usuwa się ze wskazań leczniczych lub profilaktycznych. Do wskazań leczniczych należą: nawracające zapalenie okołokoronowe, torbiele zawiązkowe, guzy zębopochodne, stłoczenie zębów, próchnica lub resorpcja w miejscu kontaktu z drugim zębem trzonowym oraz przygotowanie jamy ustnej do leczenia protetycznego i ortodontycznego.

Obecnie wielu autorów zaleca profilaktyczne usuwanie trzecich zębów trzonowych, nierokujących prawidłowego ustawienia w łuku zębowym. Ze względu na ewentualne ryzyko powikłań leczenia chirurgicznego konieczne jest indywidualne rozważenie celowości takiego zabiegu.

Zobacz pełną treść artykułu